Szkolenia i usługi BHP – jak zadbać o pracowników?

Niestety postępująca biurokratyzacja i formalizacja przekłada się na wiele pracy, którą jeszcze do niedawna większość osób by wyśmiało. Z drugiej jednak strony sporo z nowych przepisów i restrykcji ma za zadanie usprawnić system podatkowy czy wpłynąć na poprawę bezpieczeństwa pracy. Czy współcześnie warto inwestować w swojej firmie w BHP? Czy bezpieczeństwo i higiena pracy dotyczy tylko firm produkcyjnych? Jak wyglądają kwestie BHP w odniesieniu do pracy zdalnej i czy trzeba przeprowadzać szkolenia BHP stażystom? Tego i wiele więcej dowiesz się z dzisiejszego wpisu.

Czy osoba prowadząca jednoosobową działalność musi organizować szkolenia BHP?

Odpowiedź jest prosta: NIE. Obowiązek organizowania szkoleń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy powstaje dopiero z momentem zatrudnienia pierwszego pracownika. Uściślając, obowiązek ten dotyczy pracodawców, a według przepisów pracodawca to osoba, która zatrudnia pracowników. Jednakże nie każdy rodzaj umowy z pracownikiem spowoduje powstanie obowiązku przeszkolenia w zakresie BHP.

Jakie formy umowy powodują powstanie obowiązku szkolenia BHP?

Obowiązek szkolenia BHP obowiązuje przedsiębiorców zatrudniających przynajmniej jednego pracownika na umowę:

– o pracę

– mianowania

– wyboru

– powołania

– spółdzielczej o pracę

Jakie formy umowy nie powodują powstania obowiązku szkolenia BHP?

Jeśli zatrudnimy pracownika (w dowolnej branży) na umowę dzieło lub umowę o zlecenie, to nie musimy organizować szkolenia z zakresu BHP.

Należy jednak pamiętać, że nawet w przypadku wykonywania pracy jako osoba samozatrudniona lub podczas wspierania się osobami na umowę o zlecenie lub dzieło, nadal obowiązują nas zasady Kodeksu Pracy i przepisy ochrony środowiska.

Co jeśli nie przeprowadzimy kursu BHP? 

Warto podkreślić, że kurs BHP dla naszych pracowników może zorganizować za nas zewnętrzna firma, świadcząca usługi BHP, może zając się ona również stworzeniem instrukcji bezpieczeństwa czy zasad przeciwpożarowych. Możemy też przeprowadzić je sami, po ukończeniu szkolenia przeznaczonego dla pracodawców pełniących funkcję służby BHP. Naturalnie niezbędna jest również odpowiednia wiedza.

Z przepisów Kodeksu pracy, dokładniej art. 237 dowiadujemy się, że do pracy dopuszczeni mogą być tylko ci pracownicy, którzy posiadają odpowiednie kwalifikacje oraz wiedzę z zakresu BHP. Fakt ten kontroluje Państwowa Inspekcja Pracy, najczęściej przez kontrole fizyczne lub zdalne. Jeśli stwierdzone zostaną nieprawidłowości, co do przeprowadzonych szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, to zgodnie z Kodeksem Pracy, art. 283, paragraf 1 możemy zostać ukarani mandatem w wysokości od 1 000 zł do 30 000 zł oraz oczywiście nakazem przeprowadzenia zaległego szkolenia.

Sytuacja jeszcze nieco inaczej wygląda, jeśli jesteśmy recydywą. W przypadku wykrycia podobnej nieprawidłowości na przestrzeni 24 miesięcy najprawdopodobniej pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy nałożą na nas kolejny mandat 5 000 zł. Kary mogą być jeszcze wyższe w przypadku skierowania sprawy do sądu i ponownego łamania przepisów.

Nie mniej istotne, a nawet bardziej dotkliwe może okazać się oskarżenie ze strony pracownika, który nie przeszedł szkolenia BHP, a uległ wypadkowi w pracy. Pracownik w takim przypadku może ubiegać się o odszkodowanie lub rentę. Możliwość pozwania pracodawcy przysługuje także pracownikowi, który zapadł na chorobę zawodową i nie przeszedł szkolenia BHP.

Najdotkliwsza kara, bo aż do trzech lat pozbawienia wolności może jednak spotkać pracodawcę, który dopuścił się rażących zaniedbań z tytułu BHP.

Czy pracodawca odpowiada za wypadki powstałe podczas pracy zdalnej?

Tylko w zakresie przedmiotów i materiałów do pracy, które sam pracownikowi dostarczył. Dlatego, jeśli przykładowo pracodawca zmuszony będzie z pewnych względów zamknąć zakład i w związku z tym wydeleguje panu Mirkowi pracę zdalną, dowiezie mu do domu frezarkę, to taki pracodawca odpowiedzialny jest za zapewnienie wymaganych zasad bezpieczeństwa w odniesieniu do lokalizacji maszyny, jej zasilania, środków bezpieczeństwa i ochrony, na przykład oczu, awaryjnego odcinania zasilania oraz przeszkolenie pana Mirka z obsługi maszyny w nowych warunkach.

Jeśli natomiast inny pracodawca prowadzący firmę księgową, zamknie siedzibę i wydeleguje pracę zdalną pani Grażynie, aby ta sporządzała rozliczenia i PIT-y w swoich czterech ścianach, jednocześnie nie przekaże pani Grażynce firmowego sprzętu, to zakładając sytuację, w której pani Grażynie nieszczęśnie wyleje się kawa na laptopa, podczas którego nasza bohaterka poparzy sobie rękę, oznaczać to będzie, że pracodawca nie ponosi w związku z zaistniała sytuacją żadnych konsekwencji.

W momencie wysyłania pracowników na pracę zdalną, mimo wszystko warto zabezpieczyć się stosownym dokumentem, w którym zawarte będą warunki i zasady nowej formy współpracy. Taki dokument może być przydatny w razie powstania kwestii spornych. Warto zawrzeć w nim takie informacje jak:

– urządzenia, które będą służyły do pracy, oraz kto jest ich właścicielem,

– zakres dostępu do firmowych plików, ze sprzętu prywatnego,

– wyznaczone godziny pracy, łącznie z przerwami oraz ewentualny dopisek o metodzie monitorowania tych godzin i efektów pracy.

Jakie zawody są najczęściej kontrolowane pod względem BHP?

Państwowa Inspekcja Pracy najczęściej kontroluje tych przedsiębiorców, którzy zatrudniają pracowników, do prac uchodzących za najbardziej niebezpieczne. Naturalnie najbardziej niebezpieczne zawody według organów państwowych to te, w których dochodzi do największej liczby wypadków, a konsekwencje tych wypadków są najpoważniejsze. Są to miedzy innymi prace na wysokościach, w zbiornikach, kanałach czy różnego rodzaju prace budowlane i rozbiórkowe. Szczegółowy katalog, który uwzględnia wszystkie prace uznawane za szczególnie niebezpieczne znajdziemy w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 września 1997 roku. Pracodawcy poza przeszkoleniem takich pracowników, są zobowiązani do zapewnienia im środków ochrony osobistej, szczegółowej rozpiski działań czy zabezpieczenia obszaru prac przed dostępem osób trzecich.

Jakie zagadnienia powinno poruszyć szkolenie BHP przeprowadzone przez pracodawcę?

Pracodawca, który zdecyduje się samodzielnie ukończyć szkolenie przeznaczone dla pracodawców pełniących funkcję służby BHP i następnie samodzielnie szkolić nowych pracowników powinien poruszyć między innymi zagadnienia:

– w jaki sposób oznaczone są miejsca szczególnie niebezpieczne,

– rodzaje oznaczeń z zakresu BHP, które napotkamy w zakładzie pracy,

– wymagane zachowania w przypadku występowania poszczególnych oznaczeń,

– jak wyglądają wzorowe bezpieczne i higieniczne warunki pracy,

– szkolenie stanowiskowe,

– skutki niedostosowania pracy do zasad BHP,

– zachowanie podczas wypadku w czasie pracy,

– zachowanie podczas pożaru w miejscu pracy,

– jakie badania powinni regularnie przechodzić pracownicy.

Bez wątpienia każdy szanujący swoich pracowników przedsiębiorca, powinien zadbać o ich bezpieczeństwo i komfortowe warunki pracy. Spędza się w niej często jedną trzecią doby, a z pozoru błahe czynniki, jak uszkodzone oparcie w fotelu, z biegiem czasu mogą przełożyć się nie tylko na konsekwencje finansowe, ale też na poważne i drogie do odwrócenia konsekwencje zdrowotne. Stare przysłowie mówi: lepiej zapobiegać niż leczyć. Bądź więc zapobiegliwy i poświęć adekwatny nakład czasu i środków, aby zapewnić pracownikom komfortowe, bezpieczne i higieniczne warunki pracy!

Źródło: Artykuł partnerski